|
Hơn 25.300 người mắc bệnh ung thư quái ác này trong năm qua. Tỷ lệ tử vong tương đương số trường hợp mắc, nguyên nhân do thường bệnh nhân phát hiện muộn.
Gan là cơ quan quan trọng trong cơ thể, là cơ quan chính để thanh lọc độc tố, có vai trò quan trọng trong việc chuyển hóa thức ăn và dự trữ nhiên liệu dưới nhiều dạng khác nhau.
Gan bị tổn thương sẽ dẫn tới chức năng gan bị suy giảm mạnh, trong đó nguy hiểm và phổ biến nhất là ung thư gan
.Tại Việt Nam, tỉ lệ mắc ung thư gan tăng rất nhanh trong vòng 20 năm qua. Năm 2000, số ca mắc mới ung thư gan tại nước ta chỉ có 5.700 ca, sau đó tăng lên 9.400 ca năm 2010, ung thư gan là bệnh ung thư có tỉ lệ mắc mới cao nhất trong năm 2018 với hơn 25.300 trường hợp mới mắc và đặc biệt tỷ lệ tử vong do căn bệnh này gần tương đương số người mắc bệnh.
Ung thư gan gồm có ung thư gan nguyên phát và ung thư gan thứ phát. Ung thư gan nguyên phát phát triển từ các tế bào trong gan, ung thư gan thứ phát do các tế bào ung thư ở các bộ phận khác của cơ thể và đi vào gan gây ra các khối u di căn. Ung thư biểu mô tế bào gan là loại ung thư gan nguyên phát phổ biến nhất chiếm trên 80%, xảy ra ở cả người lớn và trẻ em.
Nguyên nhân hàng đầu gây ung thư gan
Theo chuyên gia Bệnh viện K, ung thư gan khó sàng lọc phát hiện sớm vì ở giai đoạn sớm biểu hiện của bệnh thường mơ hồ, người bệnh ít chú ý tới. Trong đó có 80% ung thư gan là dạng ung thư biểu mô tế bào gan nguyên phát.
Dưới đây là 5 nguyên nhân chính gây ung thư gan khiến mà chúng ta thường dễ mắc phải nếu không duy trì chế độ sinh hoạt hợp lý:
Xơ gan
80% bệnh nhân mắc ung thư biểu mô tế bào gan có biểu hiện của xơ gan, do đó các yếu tố nguy cơ của xơ gan cũng được xem là yếu tố nguy cơ của HCC.
Bình thường, gan có màu nâu, mềm, nhẵn. Khi bị xơ, gan bị đổi sang màu vàng nhạt, các mô gan được thay thế bằng mô xơ, sẹo, gan cứng, bề mặt sần sùi do các cục u nổi lên. Những người thường xuyên lạm dụng rượu bia, đồ uống có cồn sẽ có nguy cơ xơ gan cao hơn so với người không sử dụng những đồ uống đó.
Viêm gan B và viêm gan C
Với ung thư gan, người ta đã xác định được nguyên nhân hàng đầu là do virus viêm gan B hoặc C. Đây là 2 loại virus gây nhiễm trùng mạn tính, được ví là "sát thủ thầm lặng" dẫn đến xơ gan và ung thư gan.
Trên 80% bệnh nhân ung thư gan là do tiến triển từ viêm gan virus B, khoảng 5% bệnh nhân ung thư gan được xác định là do virus viêm gan C.
Đáng nói, cả viêm gan B và viêm gan C đều diễn tiến hết sức âm thầm, thường khi bệnh bước vào giai đoạn nặng (xơ gan, ung thư gan) bệnh mới có những biểu hiện rõ ràng hơn. Trong đó, đến nay viêm gan C vẫn chưa có vaccine phòng bệnh.
Theo số liệu mới nhất, Việt Nam có khoảng 20 triệu người nhiễm virus viêm gan B (15 triệu) và C, trong đó khoảng 8 triệu người đang trong tình trạng viêm gan, xơ gan và ung thư gan., nằm trong top cao của khu vực và thế giới.
Rượu bia
Uống rượu bia thường xuyên là nguyên nhân quan trọng của xơ gan. Xơ gan do rượu chiếm khoảng 15% các trường hợp mắc ung thư gan.
Tổ chức nghiên cứu ung thư quốc tế (IARC) xếp rượu bia là tác nhân gây ung thư mức độ 1. Đây là nguyên nhân trực tiếp gây ra một số bệnh ung thư phổ biến gồm: gan, thực quản, thanh quản, vú, đại trực tràng, dạ dày.
Tác hại dễ thấy nhất của rượu bia là làm tổn thương các tế bào gan, gây xơ gan, dẫn đến ung thư gan.
Thừa sắt
Bệnh thừa sắt (hemochromatosis), bệnh di truyền tyrosin huyết, và bệnh viêm gan mạn tự miễn thể hoạt động là nguyên nhân gây xơ gan và làm tăng đáng kể nguy cơ phát triển gây ung thư gan.
Ngoài ra, các yếu tố khác ít có bằng chứng thuyết phục như nhiễm độc tố aflatoxin B1 (được tiết ra từ nấm Aspergillus), steroid androgenic, thorotrast (chất cản quang), thuốc uống tránh thai, và bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu.
Biểu hiện ung thư gan
Ung thư gan ở giai đoạn đầu thường rất khó phát hiện. Phần lớn người bệnh đến khám khi bệnh đã tiến triển đến giai đoạn muộn gây khó khăn cho việc điều trị.
Ở giai đoạn sớm của ung thư gan có thể gặp các triệu chứng: Chán ăn; Đau, nặng tức vùng hạ sườn phải; chướng bụng; Vàng da, củng mạc mắt,...
Trong giai đoạn muộn hơn, các triệu chứng trên rõ ràng hơn, hoặc xuất hiện thêm các biến chứng của bệnh:
- Sụt cân không rõ nguyên nhân; - Buồn nôn, nôn, mệt mỏi, chán ăn.
- Luôn có cảm giác ngứa; - Chướng bụng; Đi ngoài phân trắng/bạc màu.
- Đau, nặng tức vùng hạ sườn phải; - Vàng da, củng mạc mắt.
Quỳnh An
|
